1.هیچ گناهى را کوچک نشمارید.
2.در ابتداى روز، با خداى متعال شرط کنید که گناه نکنید و در طول روز، مراقب اَعمال و رفتار خود باشید و در پایان روز، از خویش حساب بکشید. اگر از عملکرد خویش راضى بودید،خداى را شکر گویید و درصورتى که راضى نبودید، بر خویش سخت بگیرید.
3.بدانید که همواره، در محضر خداى بزرگ هستید و او، بر وجود شما، اشراف دارد و از ظاهر و باطن شما آگاه است.
4.از خداوند، با دعا و نیایش، استعانت و استمداد بجویید؛ زیراکه خود فرموده است:« اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، هیچ کدام به فضیلت و تزکیه روى نمى آوردید.»
5.اعمال و عادات نیکو را جانشین رفتار ناپسند کنید؛ مانند شرکت دائمى در نمازجماعت،نماز شب و دعا. قرآن کریم مى فرماید:«خوبى ها، سرانجام، میدان را بر بدى ها تنگ خواهد کرد و آ نها را از بین خواهد برد.»
6. مطالعه دربارة زندگىِ پارسایان و زاهدان و مطالعه ی کتاب هاى اخلاقى را فراموش نکنید؛ مثلا گناه شناسى اثر آقای قرائتى؛ گناهان کبیره و قیامت و قرآن )تفسیر سورة طور) از شهید دستغیب.
1.پشیمانی از گذشته
بدین معنی که باید شیرینی انجام گناه در وجود انسان به تلخی تبدیل شود که تمام وجود او را متحول سازد.روزی یکی از بنی اسرائیل در حالی که مشغول گریه و زاری و طلب استغفار بود،حضرت موسی(ع)او را دید و از خداوند خواست که او را ببخشد،خداوند در پاسخ فرمود:به عزت و جلال قسم اگر خون هم ببارد تا زمانی که شیرینی گناه در وجود او هست او را نمی آمرزم.
2.تصمیم بر عدم بازگشت
بعد از پشیمانی فرد باید دیگر هیچ موقع سمت گناه نرود زیرا وقتی توبه کند و مثل قبل به گناه تن بدهد این یعنی به سخره گرفتن خداوند که یکی از بزرگترین گناهان کبیره است.
3.جبران مافات
به توجه به نوع گناه سه حق بر گردن فرد توبه کار قرار خواهد گرفت که اگر آن ها را رفع نکند توبه ی او مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت،
1-3.حق الناس:بزرگترین حقی که باید ادعا شود جبران حقوق ضایع شده ی مردم است،زیرا ما با انجام بسیاری از گناهان موجب ضرر زدن به مردم می شویم که در اکثر اوقات ضربه های جبران ناپذیری به افراد خواهیم زد.به عبارت دیگر توبه ی مال مردم خوردن مال مردم دادن است نه استغفار و شب زنده داری.
2-3.حق النفس:با انجام برخی از گناهان موجب تحلیل رفتن بدن خود می شویم یا با اعضا و جوارح خود مرتکب گناه می شویم و چون آنان در اختیار کامل ما هستند نمی توانند سر باز زنند و این در حالی است که در روز قیامت از ما شکایت خواهند کرد.
3-3.حق الله:در مورد گناهی مانند ترک واجباتی مانند نماز و ... باید قضای آنان را به جا آورد و طلب استغفار کرد.
دو نکته ی بسیار مهم:
1.در بسیاری از روایات آمده است که خداوند از حق النفس و حق الله گذشت می کند ولی از حق الناس به هیچ عنوان گذشت نخواهد کرد،همان طور که گفتم، توبه ی مال مردم خوردن، مال مردم دادن است نه استغفار و شب زنده داری.
2.توجیه گناه و عادت به آن باعث می شود که زشتی گناه در پیش گناهکار از بین برود به انجام آن اصرار کند.
1.ترک فکر گناه
ابتدا نوبت گناه شناسى است؛ شناخت گناهان و تفکر در آثار دنیوى و اخروى آ نها، گام نخستین در شناسایىِ تصویر زشت گناهان و زمینه ساز تنفر از آنهاست. سپس باید به سراغ گناه زدایى رفت. مبارزه ی اساسى با گناه، از طریق مبارزه با زمینه هاى گناه و تقویت زمینه هاى اِصلاح، امکان پذیر است و دراین باره، راهى جز تقویت اراده وجود ندارد. سعى کنید که فکر گناه را ب هیاد خدا تبدیل کنید.
2.ترک زمینه ی گناه
ترک زمینه ی گناه، سهم بسزایى در ترک فکر گناه دارد و از سه راه زیر می توان به آن دست یافت:
2-1-کنترل چشم: امام صادق(ع) فرمودند:«نظردوختن، تیرى مسموم از تیرهاى ابلیس است و چه بسا نگاهى که حسرت درازمدتى را ]در دل[ به ارث بگذارد » بنابراین، انسان باید تا حدّ امکان، از حضور در مجالس مختلط یا برخورد با نامحرم، پرهیز کند.
2-2-کنترل گوش: باید از شنیدنى هایى پرهیز کرد که ممکن است به حرام منجر شده یا زمینه ساز حرام شوند؛ مانند موسیقى حرام، صداى شهو تانگیز نامحرم ... .
-2-3 ترک همنشینى با دوستان ناباب: دوستانى که باعث مى شوند انسان گناه را مزمزه کند، درواقع دشمن اند و باید از آنان پرهیز کرد. اما مسجاد (ع) از سخن گفتن و رفیق بودن با پنج فرد، نهى فرموده اند: دروغگو، گناهکار، بخیل، احمق و کسى که قطع رحم کرده است.
۳. اشتغال به برنامه ی شبانه روزى
حتماً باید شبانه روزِ خود را با برنامه ریزىِ صحیح و متناسب با وضع روحى و جسمىِ خود،پُر کنید و هیچ ساعتی بیکار نباشید تا نفس شما مشغول شود. در اوقات بیکارى، وسوسه هاى نفس و شیطان به سراغ انسان مى آید و او را به فکر گناه و سپس به خود گناه مى کشاند., توسط ناشناس